Fitre Hesaplama

Asıl adı fıtır sadakası ya da başka bir deyişle sadaka-i fıtırdır. İnsan olarak yaratılmanın ve Ramazan orucunu tutup bayrama ulaşmanın bir şükrü olarak; dinen zengin olup Ramazan ayının sonuna yetişen Müslümanın, belirli kimselere vermesi vacip olan bir sadakadır. Vacip oluşunun sünnetle sabit olduğuna inanılmaktadır.

Günümüzde fıtır sadakası miktarının belirlenmesinde, kişinin bir gün içerisindeki iki öğünde tüketeceği gıda ihtiyacını karşılayacak miktarın ölçü alınması uygun görülmektedir. 2024 yılı Nisan ayı için bu tutar Diyanet İşleri tarafından 130,00 TL olarak belirlenmiştir. Geçmiş yıllarda belirlenen tutarlar ise aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Yerine fitre verilecek kişi sayısıyla Diyanet tarafından belirlenen kişi başı bedelin çarpılmasıyla hesaplanmaktadır. Ancak bir kişiye verilen miktar bir fitreden az olmamalıdır.

Kişi, kendisinin ve küçük çocuklarının fitrelerini vermekle yükümlüdür. Hz. Peygamber'in, büyük veya küçük, kadın veya erkek her Müslüman'a fitrenin gerektiğini ifade ettiğine inanılmaktadır. Borcundan ve temel ihtiyaçlarından fazla olarak nisap miktarı mala sahip olan her Müslüman'a vaciptir. Bireyin fıtır sadakası ile mükellef olması için öngörülen zenginlik ölçüsü, zekâtta aranan nisaptır. Ancak fıtır sadakasında zekât için öngörülen, malın artıcı olması ve üzerinden bir yıl geçmesi şartı aranmamaktadır.

Bir fakire verilebileceği gibi, birkaç fakire de dağıtılabilir.

Kişi dinen zengin sayılanlara, Müslüman olmayanlara, ana, baba, büyükanne ve dedelerine, çocuklarına, torunlarına ve eşine fıtır sadakası veremez.

Fıtır sadakasının vacip olma zamanı Ramazan bayramının birinci günü olmakla birlikte, bayramdan önce de verilebilir. Hatta bunun daha faziletli olduğuna inanılmaktadır. Bununla birlikte, bayram günü veya daha sonra da verilebilir. Ancak bayram namazından önce verilmesi müstehap (dinen emredilmediği hâlde yapıldığında sevap kazandıran davranış) kabul edilmiştir. Şâfiî mezhebinde ise; fitreyi, meşru bir mazeret bulunmadıkça bayramın birinci gününün gün batımından sonraya bırakmak haramdır. Fitreyi Ramazan'ın ilk günlerinde vermek de caizdir.